Wiele branż przemysłowych boryka się z problemem zanieczyszczenia środowiska pracy. Tymczasem jest to czynnik decydujący o zdrowiu pracowników. To z kolei przekłada się na wydajność firmy i zmniejszenie kosztów. Ostatecznie wpływa to również na reputację firmy. Aby zapewnić pracownikom czyste powietrze w pomieszczeniach, można zastosować między innymi urządzenia oczyszczające i uzdatniające powietrze. Czym są i jak działają?

Jakie zagrożenia dla zdrowia wywołuje zła jakość powietrza w środowisku pracy? 

Zanieczyszczone powietrze stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia i może prowadzić do wielu chorób zawodowych. Dbając o BHP w miejscu pracy, pracodawcy powinny zwrócić szczególną uwagę na jakość powietrza, którym oddychają pracownicy i starać się ją poprawić.  

Cząsteczki toksyczne powstające w zakładzie pracy są niewidoczne, a długotrwałe narażenie na ich działanie może być przyczyną np. chorób układu oddechowego, takich jak: przewlekła obturacyjna choroba płuc i astma. Szczególnie niebezpieczne dla dróg oddechowych są cząsteczki pyłu zawieszonego PM10 i PM2,5, ale również tzw. mgła olejowa. Powstaje ona tam, gdzie procesy np. obróbki, wymagają zastosowania chłodziw i smarów, a te uwalniają mikrocząsteczki płynów. 

Ponadto, zanieczyszczone powietrze w miejscu pracy może prowadzić do chorób układu krążenia. Wysokie stężenie dwutlenku azotu, może zwiększać ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, w tym zawału serca i udaru mózgu. Długotrwałe narażenie na toksyczne cząsteczki może również zwiększać ryzyko wystąpienia nowotworów, zwłaszcza płuc. 

Na tym nie koniec listy skutków zdrowotnych zanieczyszczonego powietrza. Pyły zawarte w powietrzu mogą być też przyczyną alergii i reakcji alergicznych u wrażliwych osób. Długotrwałe oddychanie zanieczyszczonym powietrzem może prowadzić w skrajnych przypadkach nawet do przedwczesnej śmierci. 

Jakie urządzenia oczyszczające i uzdatniające powietrze można zastosować?

Duże ilości cząsteczek zanieczyszczeń powstają w fabrykach, warsztatach, stolarniach, wszędzie tam,  gdzie pracują maszyny tnące i obrabiarki CNC, wykonywana jest obróbka cieplna, spawanie czy elektroerozja. Jeśli nie ma możliwości wyposażenia każdego urządzenia emitującego zanieczyszczenia w odciągi, wówczas urządzenia oczyszczające i uzdatniające powietrze są montowane w odpowiednich miejscach, w pobliżu maszyn, na podstawie wzorów przepływów powietrza.  

Zaawansowane urządzenia oczyszczające powietrze działają najczęściej w oparciu systemy filtrów HEPA oraz filtry węglowe, które są skuteczne w usuwaniu szkodliwych cząsteczek, takich jak pyły zawieszone PM2.5 i PM10 oraz benzo(a)piren. Zagrożeniem w miejscu pracy mogą być również: pył drzewny oraz mgła olejowa, czyli mikroskopijne krople oleju i emulsji, które powstają w różnych procesach przemysłowych, takich jak obróbka skrawaniem, szlifowanie czy obróbka plastyczna. Do gromadzenia mgły służą specjalne kolektory, które wychwytują mikroskopijne krople tych aerozoli z powietrza.  

W zależności od potrzeb, charakteru działalności i kubatury pomieszczeń, urządzenia oczyszczające i uzdatniające powietrze mogą mieć różną wydajność. Rozmiary i przepustowość tego sprzętu dopasowuje się do specyfiki i warunków w zakładzie. Nowoczesne urządzenia potrafią wymienić całość powietrza w pomieszczeniu od kilku do kilkunastu razy w ciągu godziny. 

Jak działają urządzenia oczyszczające i uzdatniające powietrze? 

Urządzenia oczyszczające i uzdatniające powietrze pobierają zanieczyszczone powietrze z otoczenia.  Następnie powietrze przechodzi przez szereg filtrów zaprojektowanych w celu skutecznego usuwania szkodliwych cząstek. Filtry te mogą wychwytywać kurz, dym, opary i zapachy. Ostatnim etapem jest uwalnianie czystego powietrza. Po filtracji, czystsze powietrze jest tłoczone z powrotem do środowiska pracy. 

Oczyszczanie powietrza w środowisku pracy przynosi konkretne korzyści pracodawcom. Pozytywnie wpływa na zdrowie pracowników i zmniejsza ryzyko zapadania na choroby zawodowe, co wiąże się z mniejszym prawdopodobieństwem obciążeń finansowych dla firm. Oczyszczacze powietrza zmniejszają również koszty i skracają procesy czyszczenia powierzchni, ponieważ znaczna część pyłów, cząsteczek, olejów zostaje wychwycona z powietrza. Mniej zanieczyszczeń w otoczeniu produkcyjnym wydłuża również żywotność maszyn i urządzeń, nawet o 30 procent. 

Urządzenia oczyszczające i uzdatniające powietrze sprawdzą się w wielu branżach przemysłu, wszędzie tam, gdzie wykonuje się prasowanie materiałów, pakowanie i mieszanie. Zanieczyszczenie pyłem jest powszechne również w transporcie materiałów, w przemyśle spożywczym, farmaceutycznym, produkcji tworzyw sztucznych i rolnictwie.